W ramach rejestru RESIST-POL, do którego włączono 204 chorych na prawdziwie oporne nadciśnienie tętnicze. Należy również odnotować , że wspomniany program należy jak dotąd do największych przeprowadzonych w tej dziedzinie, a jego wyniki zostaną opublikowane w czasopiśmie Journal of Human Hypertension (obecnie dostępne on line).
Wyniki badania wskazują na wysoką częstość występowania OBS - zwłaszcza ciężkiej postaci - u chorych z opornym nadciśnieniem tętniczym. Szerokie rozpowszechnienie OBS [72.1%] w badanej populacji jest zgodne z danymi z dotychczasowych badań klinicznych. W najnowszym, opublikowanym pod koniec 2011 roku badaniu Pedrosa i wsp., obejmującym największą jak dotąd grupę 125 chorych z opornym nadciśnieniem tętniczym, stwierdzono występowanie OBS (AHI > 15) u 64% chorych. Należy jednak zaznaczyć, że autorzy przyjęli inne kryterium podziału OBS wg wskaźnika AHI.
Okres ostatnich dwóch dekad w znaczącym stopniu zmienił również podejście do zagadnienia obturacyjnego bezdechu sennego w odniesieniu do innych chorób i powikłań w układzie sercowo-naczyniowym.
Rozwijane w tym czasie badania eksperymentalne i kliniczne wykazały, że z jednej strony występujące podczas snu zaburzeń oddychania związane są z nieprawidłowościami anatomicznymi w obrębie górnych dróg oddechowych oraz obniżeniem tonicznej aktywności mięśni odpowiadających za zachowanie drożności dróg oddechowych. Z drugiej zaś strony - zwłaszcza dzięki wprowadzeniu mikroneurografii i innych czułych metod oceny układu współczulnego - udokumentowano udział układu nerwowego oraz szeregu innych czynników hormonalnych i humoralnych. Zwrócono uwagę na silny związek pomiędzy OBS a chorobą wieńcową, zaburzeniami rytmu serca, niewydolnością serca, nadciśnieniem tętniczym oraz udarem mózgowym.
Najnowsze badania dostarczają również dowodów wskazujących na związek pomiędzy obturacyjnym bezdechem sennym a rozwojem subklinicznych powikłań narządowych. Wykazano, że u chorych z nieleczonym OBS dochodzi do rozwoju dysfunkcji śródbłonka , zwiększonej aktywności czynników prozapalnych oraz stresu oksydacyjnego - tak więc zagadnienie zaburzeń oddychania podczas snu przenosi się do badań klinicznych nad wczesnymi powikłaniami w układzie sercowo-naczyniowym , które wyprzedzają powikłania klinicznie jawne, jak udar mózgowy czy zawał mięśnia serca.
Zwrócono także uwagę, że obturacyjny bezdech senny jest niezależnie związany ze zwiększoną ogólną śmiertelnością pacjentów w tym ze zwiększonym ryzykiem zgonu z przyczyn sercowo-naczyniowych zwłaszcza w godzinach nocnych. Interesującym spostrzeżeniem wykazanym w badaniach klinicznych jest zmniejszenie ryzyka zgonu z przyczyn sercowo-naczyniowych - niekiedy do poziomu obserwowanego w populacji bez OBPS - u pacjentów z OBPS leczonych za pomocą metody CPAP.
W tym miejscu należy podkreślić , że współczesne wytyczne nakładają na lekarzy wielu specjalności - między innymi kardiologów , pulmonologów , hipertensjologów , internistów - konieczność uznania zespołu obturacyjnego bezdechu podczas snu jako ważnego czynnika ryzyka rozwoju powikłań sercowo-naczyniowych .
Na odnotowanie zasługują badania prowadzone od 2009 roku w ramach Zespołu HIT a oceniające wpływ denerwacji nerek na wysokość ciśnienia tętniczego i wybrane parametry metaboliczne u chorych z opornym nadciśnieniem tętniczym i obturacyjnym bezdechem sennym [OBS] . Początkowo zabieg denerwacji przeprowadzono u 10 chorych, wykazując w 6-miesięcznej obserwacji : znamiennie obniżenie ciśnienia skurczowego i rozkurczowego odpowiednio o 34 mmHg i 13 mmHg oraz korzystny wpływ zabiegu denerwacji nerek na wybrane parametry metaboliczne oraz obserwując zmniejszenie nasilenia klinicznych wykładników stopnia ciężkości OBS.
Wyniki badania opublikowane zostały na łamach prestiżowego czasopisma Hypertension w 2011 roku:
Effects of Renal Sympathetic Denervation on Blood Pressure, Sleep Apnea Course, and Glycemic Control in Patients With Resistant Hypertension and Sleep Apnea
Adam Witkowski, Aleksander Prejbisz, Elżbieta Florczak, Jacek Kądziela, Paweł Śliwiński, Przemysław Bieleń , Ilona Michałowska, Marek Kabat, Ewa Warchoł, Magdalena Januszewicz, Krzysztof Narkiewicz, Virend K. Somers, Paul A. Sobotka, Andrzej Januszewicz; See Editorial Commentary, pp 542?543; Hypertension. 2011;58:559-565
Natomiast na Zjeżdzie Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego w Amsterdamie, Holandii Profesor Adam Witkowski przedstawił wyniki wydłużonej do 3 lat obserwacji badanej grupy chorych.
Ostatnio na łamach czasopisma Pulmonologia i Alergologia Polska ukazał się nawiązujący do tego zagadnienia - Komentarz Redakcyjny zatytułowany: "Związek pomiędzy obturacyjnym bezdechem sennym a zespołem metabolicznym" autorstwa Januszewicza, Prejbisza i Florczak.
Dostępny jest na stronie: Pneumonologia
