Prawo do korzystania poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej mają:
- Zasłużeni Honorowi Dawcy Krwi;
- Dawcy krwi, którzy oddali co najmniej 3 donacje krwi lub jej składników, w tym osocza po chorobie COVID-19 w czasie stanu zagrożenia epidemiologicznego lub stanu epidemii, czyli od 14 marca 2020 r.
- Zasłużeni Dawcy Przeszczepu;
- inwalidzi wojenni i wojskowi oraz kombatanci;
- żołnierze i pracownicy oraz weterani w zakresie leczenia urazów i chorób nabytych podczas wykonywania zadań poza granicami państwa;
- kobiety w ciąży;
- świadczeniobiorcy do 18 roku życia, u których stwierdzono ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu;
- działacze opozycji komunistycznej i osoby represjonowane z powodów politycznych
- osoby posiadający orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności lub orzeczenie o niepełnosprawności ze wskazaniem konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby;
- osoby deportowane do pracy przymusowej w tym żołnierze zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudniani w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach rud uranu i batalionach budowanych; oraz osadzone w obozach pracy przez III Rzeszę i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich;
- Osoby, które otrzymały świadczenie kompensacyjne za szkody medyczne doznane w trakcie udzielania świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w szpitalu (prawo przysługuje przez okres pięciu lat od daty przyznania świadczenia);
- Żołnierze zawodowi w przypadku korzystania ze świadczeń w podmiotach leczniczych, dla których podmiotem tworzącym jest Minister Obrony Narodowej, oraz przez niego nadzorowanych;
- Żołnierze pełniący terytorialną służbę wojskową w przypadku korzystania ze świadczeń w podmiotach leczniczych, dla których podmiotem tworzącym jest Minister Obrony Narodowej, oraz przez niego nadzorowanych.
Prawo do korzystania poza kolejnością ze świadczeń ambulatoryjnej opieki zdrowotnej mają:
- Dawcy Przeszczepu (na podstawieart.23 ust.1 ustawy z dnia 1lipca 2000r o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów, Dz. U. z 2015 r., poz. 793).
Bez skierowania ze świadczeń w poradniach specjalistycznych korzystają:
- osoby chore na gruźlicę;
- osoby zakażone wirusem HIV;
- inwalidzi wojenni i wojskowi, kombatanci oraz osoby represjonowane;
- cywilne niewidome ofiary działań wojennych;
- uprawnieni żołnierze lub pracownicy, w zakresie leczenia urazów lub chorób nabytych podczas wykonywania zadań poza granicami państwa;
- weterani poszkodowani, w zakresie leczenia urazów lub chorób nabytych podczas wykonywania zadań poza granicami państwa;
- osoby uzależnione od alkoholu, środków odurzających i substancji psychotropowych – w zakresie lecznictwa odwykowego;
- działacze opozycji antykomunistycznej oraz osoby represjonowane z powodów politycznych;
- osoby posiadające orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności;
- osoby deportowane do pracy przymusowej w tym żołnierze zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudniani w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach rud uranu i batalionach budowanych; oraz osadzone w obozach pracy przez III Rzeszę i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich;
Korzystanie poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej w szpitalach oraz świadczeń specjalistycznych w ambulatoryjnej opiece zdrowotnej oznacza że:
- świadczeniodawca udziela tych świadczeń poza kolejnością przyjęć wynikającą z prowadzonej przez niego listy oczekujących;
- świadczeniodawca udziela tych świadczeń w dniu zgłoszenia;
- w przypadku gdy udzielenie świadczenia nie jest możliwe w dniu zgłoszenia, świadczeniodawca wyznacza inny termin poza kolejnością przyjęć wynikającą z prowadzonej przez niego listy oczekujących;
- świadczenie z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej (AOS) nie może być udzielone w terminie późniejszym niż w ciągu 7 dni roboczych od dnia zgłoszenia;
- osoby uprawnione korzystają ze świadczeń opieki zdrowotnej po okazaniu właściwego dokumentu potwierdzającego uprawnienia.