Interwencyjne leczenie nadciśnienia tętniczego

Nowości w diagnostyce i leczeniu zabiegowym nadciśnienia tętniczego wywołanego zwężeniem tętnicy nerkowej

Zagadnienie nadciśnienia tętniczego wywołanego zwężeniem tętnicy nerkowej stanowi na przestrzeni ostatnich lat problem o rosnącym znaczeniu klinicznym. Omawiana problematyka dotyczy lekarzy wielu specjalności - między innymi kardiologów, hipertensjologów, nefrologów, radiologów oraz chirurgów naczyniowych.

Nadciśnienie tętnicze wywołane zwężeniem tętnicy nerkowej [ZTN], określane również mianem nadciśnienia naczyniowo-nerkowego [NNN], jest postacią wtórnego nadciśnienia tętniczego spowodowanego głównie nadmiernym wytwarzaniem reniny przez niedokrwioną nerkę . Znamienne ZTN - przekraczające 60-70% średnicy naczynia - może powodować rozwój nadciśnienia tętniczego, jak również może upośledzać czynność wydalniczą, endokrynną oraz homeostatyczną nerek . Hemodynamicznie istotne ZTN jest przyczyną rozwoju nefropatii niedokrwiennej, przebiegającej ze zmniejszeniem przesączania kłębuszkowego i upośledzeniem innych czynności nerki. U części chorych ZTN jest przyczyną schyłkowej niewydolności nerek wymagającej leczenia nerkozastępczego .

Obecnie w ramach pracy zespołu HIT w Pracowni Hemodynamiki Kliniki Kardiologii i Angiologii Interwencyjnej rutynowo wykonywane są zabiegi rewasularyzacji u chorych z ZTN , zwłaszcza o etiologii miażdżycowej lub w przebiegu dysplazji włóknisto-mięśniowej .
Należy jednak zaznaczyć , że decyzja o leczeniu rewaskularyzacyjnym podejmowana jest przez Zespoły Kliniki Kardiologii i Angiologii Interwencyjnej oraz Kliniki Nadciśnienia Tętniczego zawsze indywidualnie dla każdego pacjenta po uwzględnieniu m innymi wieku , chorób współistniejących, ciężkości nadciśnienia tętniczego i stopnia wydolności nerek . W tym zakresie pomocne są również współczesne zasady postępowania u chorych z ZTN .

Zasady postępowania z chorym na nadciśnienie wywołane ZTN zostały zaznaczone w wytycznych European Society of Hypertension i European Society of Cardiology [ESH/ESC] z 2013 roku oraz szeroko omówione w opublikowanych w 2011 roku zaleceniach European Society of Cardiology [ESC] dotyczących diagnostyki i leczenia miażdżycy tętnic obwodowych.
Zasługuje również na podkreślenie , że w omawianej dziedzinie dokonał się na przestrzeni ostatnich kilku lat istotny postęp , dotyczący zwłaszcza poznania :

  • częstości występowania ZTN w populacji ogólnej chorych na nadciśnienie tętnicze
  • obrazu i przebiegu klinicznego
  • związku pomiędzy ZTN a ryzykiem wystąpienia powikłań sercowo-naczyniowych
  • częstości występowania ZTN u chorych z chorobami układu sercowo-naczyniowego
  • progresji miażdżycowego ZTN z uwzględnieniem roli statyn w oddziaływaniu na to zjawisko
  • diagnostyki obrazowej i wprowadzenia nowych metod oceny perfuzji i metabolizmu nerek w przebiegu ZTN
  • ustalenia roli IVUS oraz cząstkowej rezerwy przepływu [FFR] w leczeniu zabiegowym ZTN
  • częstości występowania restenozy w stencie

Zagadnienia te zostały omówione przez zespół HIT w najnowszym opracowaniu zatytułowanym "Nadciśnienie tętnicze wywołane zwężeniem tętnicy nerkowej nowe spojrzenie na trudny problem kliniczny"  autorstwa Warchoł i wsp., a które ukazało się w 2013 roku na łamach czasopisma Kardiologia Polska .

Godne odnotowania jest również najnowsze opracowanie członków Zespołu HIT zatytułowane Prognostic value of renal fractional flow reserve in blood pressure response after renal artery stenting [PREFER study] , autorstwa Kądzieli i wsp., a które ukazało się w 2013 roku na łamach czasopisma Cardiology Journal .